JEZELF TEGENKOMEN IN DE OGEN VAN DE ANDER
Wie zie jij als je kijkt naar een ander?
Er zijn van die dagen waarop je iemand ontmoet, een blik kruist, een stem hoort — en zonder dat je precies kunt uitleggen waarom, gebeurt er iets. Je voelt je op je gemak of juist uit balans, er is herkenning of juist wrijving, verbinding of een vaag gevoel van afweer. En terwijl je hoofd zich nog buigt over de logica ervan, weet iets in jou het al lang: dit gaat niet alleen over die ander. Dit gaat over jou.
De Franse filosoof Emmanuel Levinas zei het zo raak: “In het gelaat van de ander ontmoet je jezelf.” Maar wie dat werkelijk tot zich laat doordringen, beseft hoe confronterend zo'n uitspraak is. Want als elke ontmoeting een spiegel is, dan kijken we zelden écht naar de ander — we kijken door ons eigen venster. Niet naar wat er is, maar naar wat wij dénken dat er is. We zien niet met onze ogen, maar met ons verhaal. Met ons verleden, ons verlangen, ons oordeel.
Zoals je ‘s ochtends in de spiegel niet enkel kijkt naar een gezicht, maar naar hoe je je voelt over dat gezicht. Op een lichte dag zie je een open blik, op een donkere dag vooral de schaduw. En datzelfde gebeurt wanneer je naar een ander kijkt. Je ziet niet hun werkelijkheid, je ziet je interpretatie. De ander als canvas waarop jouw innerlijke wereld wordt geprojecteerd.
En dat maakt van elke ontmoeting een kans. Niet alleen om die ander te leren kennen, maar om te ontdekken wat er in jou leeft. Elke interactie, hoe vluchtig ook, houdt je een spiegel voor. Soms een zachte, soms een rauwe, maar altijd één die iets laat zien wat je zelf misschien liever niet onder ogen komt. Oude angsten, vergeten hoop, delen van jezelf die je afwees, verlangens die nooit stem kregen.
De mensen die je omarmt, spiegelen je mildheid. De mensen die je irriteren, raken je ruwe randjes. En de mensen die je vermijdt, tonen vaak precies datgene wat je in jezelf niet durft te ontmoeten. Niet om je aan te wijzen wat er mis is, maar om je te herinneren aan wie je óók bent. Alles wat je raakt in een ander, leeft ergens al in jou — als echo, als mogelijkheid, als schaduw, als verlangen.
Het vraagt oefening om daar bewust mee om te gaan. Om niet alleen te reageren, maar ook te reflecteren. Om niet zomaar door te lopen na een ontmoeting, maar een moment te nemen om stil te staan: Wat liet deze persoon mij voelen? Wat raakte, wat stak, wat stroomde? Welke kant van mezelf werd hier zichtbaar, gespiegeld, wakker gemaakt?
Of het nu een geliefde is, een toevallige passant of iemand online die je triggert — ze zijn er allemaal met een reden. Ze komen op het juiste moment, dragen een stukje van jouw verhaal, en laten zich lezen als je bereid bent om te kijken. Niet naar hen, maar via hen naar binnen.
Misschien hoef je vandaag niet op zoek te gaan naar grote antwoorden. Misschien is het genoeg om jezelf open te stellen voor wie je vandaag tegenkomt — met aandacht, zonder haast. En wanneer dat gebeurt, wees dan nieuwsgierig. Niet alleen naar wat de ander zegt of doet, maar naar wat die ontmoeting in jou teweegbrengt. Precies daar, in dat kleine bewegen van binnen, ligt de spiegel verscholen. En wat je ermee doet, bepaalt of het gewoon een ontmoeting was — of een stap dichter bij jezelf.
Want in de ogen van de ander ontmoet je niet zomaar iemand.
Je ontmoet dat stille deel van jezelf dat al zolang wacht om herkend te worden.
